Als kynologisch gedragstherapeut krijg ik vaak te maken met een bepaalde manier van denken over honden. Veel mensen hebben het idee dat een hond een hele lijst aan regels moet volgen. Een hond MOET dit, een hond MOET dat. Het is alsof er een soort universale handleiding bestaat waar iedere hond en eigenaar zich aan moet houden. Maar eerlijk gezegd vraag ik me altijd af: van wie moet dat eigenlijk? Is het iets wat jij als eigenaar belangrijk vindt of is het vooral ingegeven door wat anderen zeggen dat hoort?
Wanneer ik bij mensen thuis kom voor een één-op-één hondentraining, merk ik dat er vaak al een heel systeem aan regels is opgesteld. De hond mag niet op de bank, niet in de keuken tijdens het koken en moet altijd netjes op zijn plaats gaan liggen als er visite komt. Maar waarom eigenlijk? Als jouw hond rustig kan liggen terwijl jij kookt of als hij gewoon lekker bij je op de bank wil kruipen zonder problemen te veroorzaken, waarom zou je dat dan verbieden? Het gaat er in mijn ogen niet om wat een hond allemaal "moet", maar wat werkt voor jou en jouw gezin.
Ik kijk altijd naar mijn eigen honden als voorbeeld. Ze liggen rustig onder mijn benen als er visite is. Ze voelen zich veilig, ontspannen en gedragen zich zoals het past binnen ons huishouden. Het voelt voor mij helemaal niet nodig om ze naar hun plek te sturen, simpelweg omdat ze geen problemen veroorzaken. En dat is waar maatwerk om draait: zorgen dat het werkt voor jou, jouw hond en jouw situatie.
Regels versus realiteit
Een van de meest voorkomende zaken waar ik mee geconfronteerd word, is de druk om de hond constant te trainen volgens een vast stramien. Een hond moet perfect zitten bij iedere hoek van de straat, moet netjes naast lopen en mag absoluut geen eigen initiatief tonen. Het klinkt misschien ideaal, maar is dat wel realistisch? En belangrijker nog: is dat wel nodig?
In mijn trainingen focus ik niet op het volgen van een standaard protocol. Ik werk met mensen thuis en kijk naar hun dagelijkse situatie. Wat speelt er? Waar loop je tegenaan? En wat wil jij als eigenaar bereiken? Soms blijkt dat de zogenaamde "problemen" helemaal geen problemen zijn, maar verwachtingen die niet per se nodig zijn. Als jij bijvoorbeeld geen waarde hecht aan een perfecte zit bij iedere straathoek, waarom zou je daar dan obsessief mee bezig zijn? Misschien vind je het veel belangrijker dat jouw hond goed met andere honden omgaat of niet aan de lijn trekt. Dat is waar ik mee aan de slag ga.
Het mooie van maatwerk hondentraining is dat we samen kijken naar wat voor jou belangrijk is. Ik stel geen regels op die je moet volgen, maar help je om een systeem te creëren dat past bij jouw leven met je hond. Training hoeft niet ingewikkeld te zijn, het hoeft niet perfect te zijn, het moet vooral praktisch en haalbaar zijn. En dat betekent soms dat we bepaalde "regels" juist loslaten in plaats van ze strikt na te leven.
Een hond is geen robot
Een van de meest waardevolle lessen die ik mensen probeer mee te geven, is dat een hond geen robot is. Honden zijn prachtige wezens met een eigen karakter, emoties en behoeften. Als we proberen ze te behandelen alsof ze slechts een verzameling commando's moeten opvolgen, doen we hen tekort. En eerlijk gezegd doen we onszelf ook tekort, want het plezier van het samenleven met een hond zit juist in die unieke interactie en verbinding.
Ik kom regelmatig bij mensen die teleurgesteld zijn in hun hond omdat hij "niet gehoorzaam genoeg" is volgens hun verwachtingen. Maar wat betekent gehoorzaamheid eigenlijk? Moet een hond echt altijd perfect luisteren of kunnen we accepteren dat ze ook hun eigen momenten hebben? Mijn eigen honden luisteren lang niet altijd perfect, maar het belangrijkste is dat we elkaar begrijpen en dat er wederzijds respect is. Ze hoeven geen trucjes te doen om mij gelukkig te maken; ze hoeven alleen zichzelf te zijn.
Tijdens de privé hondentrainingen aan huis probeer ik altijd ruimte te maken voor de persoonlijkheid van de hond. Wat vindt jouw hond leuk? Waar wordt hij blij van? En hoe kun je die natuurlijke eigenschappen gebruiken om beter samen te werken? Het gaat niet om het afdwingen van gehoorzaamheid, maar om het versterken van de band tussen jou en je hond.
Focus op verbinding
Wat ik vaak zie gebeuren in traditionele hondentrainingen, is dat de nadruk ligt op het uitvoeren van commando's en het leren van trucjes. Natuurlijk kan dat nuttig zijn, maar wat mij betreft is er iets veel belangrijkers: verbinding. De relatie tussen jou en je hond vormt de basis voor alles wat jullie samen doen. Zonder die verbinding wordt training al snel een mechanisch proces zonder echte betekenis.
Bij mij draait alles om die verbinding. Als ik bij mensen thuis kom, vraag ik vaak naar hun dagelijkse interacties met hun hond. Hoe communiceren jullie? Begrijpen jullie elkaar? En waar zit misschien wat ruis op de lijn? Het is prachtig om te zien hoe kleine veranderingen in communicatie al een groot verschil kunnen maken. Soms hoef je helemaal niet zo veel te trainen; je hoeft alleen maar beter naar elkaar te leren luisteren.
Mijn eigen honden zijn daar een goed voorbeeld van. We hebben nooit urenlang getraind op commando's, maar we begrijpen elkaar feilloos omdat we dagelijks werken aan onze relatie. Ze weten wat ik van hen verwacht en ik weet wat zij nodig hebben om zich goed te voelen. Die wederzijdse afstemming maakt alles zoveel makkelijker en leuker.
Wat werkt voor jou?
Als kynologisch gedragstherapeut geloof ik sterk in maatwerk. Elk huishouden is anders, elke hond is anders en elke eigenaar heeft zijn eigen ideeën en uitdagingen. Daarom werk ik bewust één-op-één bij mensen thuis, zodat ik echt kan inspelen op wat er speelt in hun dagelijkse leven. Geen trainingsveld met standaard oefeningen, geen vaste methodes die iedereen moet volgen — gewoon kijken naar wat werkt voor jou en jouw hond.
Ik vind het belangrijk om ruimte te geven aan jouw wensen en behoeften als eigenaar. Wil je bijvoorbeeld graag dat jouw hond leert om rustig te blijven bij visite? Of vind je het juist belangrijker dat hij goed luistert tijdens wandelingen? Wat jouw focus ook is, we passen de training daarop aan. Het gaat er niet om wat "hoort" volgens bepaalde normen; het gaat erom wat praktisch en haalbaar is in jouw leven.
En uiteindelijk draait alles om plezier hebben samen met je hond. Het gaat niet om perfectie, maar om harmonie. Als jij en je hond elkaar begrijpen en goed kunnen samenleven, dan is dat wat telt. Dus vergeet de lange lijst van dingen die je hond "moet". Kijk naar wat voor jou belangrijk is en laat de rest los. Want het leven met een hond hoeft helemaal niet zo ingewikkeld te zijn als soms wordt gedacht.
Het belangrijkste wat ik hoop over te brengen in mijn werk, is dat een hond geen checklist hoeft af te werken om een "goede" hond te zijn. Het gaat om de band tussen jullie, om wederzijds begrip en respect. En daar werk ik graag samen met jou aan — op jouw manier, in jouw tempo, bij jou thuis. Want uiteindelijk bepalen we zelf wat werkt voor ons eigen leven met onze honden.